Column ‘Door Achterhoekse Ogen’ | De Gelderlander | zaterdag 19 januari 2013
Het zal 1971 zijn geweest toen een leraar van de Mulo op een ochtend niet de gebruikelijke Franse langu’et culture, maar de Dorpse jeugdcultuur met ons wilde doornemen.
Meneer Valkenburg zat in een gemeentelijke jeugdcommissie en had zich kenelijk bereid verklaard in gesprek te gaan met de jeugd. Wij wisten niet wat ons overkwam. “Er is hier geen zak te doen”, riep iemand meteen, waarop meneer Valkenburg hem eveneens onverwijld de oren waste: “In fatsoenlijk taalgebruik, anders zet ik dit gesprek dadelijk stop.” “Ja meneer. Er is hier niets te doen.” Het was 1971, Het Gezag was dan wel tot gespreksniveau afgedaald, maar de verhoudingen dienden gerespecteerd te worden. Geen probleem.
Tijdens dit gesprek wilde meneer Valkenburg de mogelijkheden tot oprichting ener zogenaamde ‘jeugdsoos’ peilen, zo bleek al snel. De commissie had het oog laten vallen op een oude schuur nabij het NS-station. In die tijd een naargeestige en afgelegen plek aan de rand van het dorp. Onder het motto ‘we lossen een probleem op door het tegelijkertijd te verleggen naar de uiterste grens van ons blikveld. De meisjes in de klas wisten zeker dat ze dáár van hun ouders niet naartoe zouden mogen.
Op een goed moment opperde ik, toen al niet gehinderd door de fantasie die voor omdenken nodig is, dat binnenkort een oude molen vrij kwam en dat die heel geschikt zou zijn. Hoon viel mij ten deel. Talloze bezwaren, waaronder moeilijk te verbouwen, slechte gawali-voorzieningen en vooral het eeuwige: “dat kost jôh völ te duur”. “Selbst ist der Mann”, riep ik nog, want we hadden zojuist geleerd wat ‘doe het zelf’ betekent bij ‘Deutsche Wörter’.
Het mocht niet baten, maar meneer Valkenburg had het idee blijkbaar toch voorzichtig op tafel gelegd in zijn commissie. In ieder geval stonden we een jaar later elk vrij uurtje muren te bikken en in de lente van 1973 werd ‘De Kwaksmölle’ voor de jeugd geopend. Maar zoals dat gaat, het jongerenhonk kreeg een bestuur, het bestuur kreeg een overkoepelend bestuur, ‘de mölle’ werd sociaal-cultureel centrum en sluipenderwijs verdwenen de jongeren uit de molen.
Geen wonder dat de generatie van nu op de vraag wat er in het dorp te beleven valt zegt: “Er is hier geen zak te doen” en geen meneer Valkenburg die de taal corrigeert, we zijn wel wat gewend anno 2013. We pakken het nu ook anders aan. Begin november kreeg ons dorp een onderzoekscentrum. Een week lang namen studenten van twee hogescholen hun intrek in een leegstaande winkel in het centrum. Van daaruit deed men onderzoek naar de mogelijkheden van jongeren in de Achterhoek. De centrale vraag was, kort door de bocht: valt er hier nog wat te beleven, hoe houden we de jongeren in de regio?
Mijn angst is nu vooral dat het bij onderzoek en praten blijft. Zoals dat anno 2013 vaak gaat, problemen verleggen naar de grenzen van de ‘overlegstructuren’. Ik zou zeggen: jongeren, doe het zelf, bikken maar en laat je niks meer afpakken!
Tijdens dit gesprek wilde meneer Valkenburg de mogelijkheden tot oprichting ener zogenaamde ‘jeugdsoos’ peilen, zo bleek al snel. De commissie had het oog laten vallen op een oude schuur nabij het NS-station. In die tijd een naargeestige en afgelegen plek aan de rand van het dorp. Onder het motto ‘we lossen een probleem op door het tegelijkertijd te verleggen naar de uiterste grens van ons blikveld. De meisjes in de klas wisten zeker dat ze dáár van hun ouders niet naartoe zouden mogen.
Op een goed moment opperde ik, toen al niet gehinderd door de fantasie die voor omdenken nodig is, dat binnenkort een oude molen vrij kwam en dat die heel geschikt zou zijn. Hoon viel mij ten deel. Talloze bezwaren, waaronder moeilijk te verbouwen, slechte gawali-voorzieningen en vooral het eeuwige: “dat kost jôh völ te duur”. “Selbst ist der Mann”, riep ik nog, want we hadden zojuist geleerd wat ‘doe het zelf’ betekent bij ‘Deutsche Wörter’.
Het mocht niet baten, maar meneer Valkenburg had het idee blijkbaar toch voorzichtig op tafel gelegd in zijn commissie. In ieder geval stonden we een jaar later elk vrij uurtje muren te bikken en in de lente van 1973 werd ‘De Kwaksmölle’ voor de jeugd geopend. Maar zoals dat gaat, het jongerenhonk kreeg een bestuur, het bestuur kreeg een overkoepelend bestuur, ‘de mölle’ werd sociaal-cultureel centrum en sluipenderwijs verdwenen de jongeren uit de molen.
Geen wonder dat de generatie van nu op de vraag wat er in het dorp te beleven valt zegt: “Er is hier geen zak te doen” en geen meneer Valkenburg die de taal corrigeert, we zijn wel wat gewend anno 2013. We pakken het nu ook anders aan. Begin november kreeg ons dorp een onderzoekscentrum. Een week lang namen studenten van twee hogescholen hun intrek in een leegstaande winkel in het centrum. Van daaruit deed men onderzoek naar de mogelijkheden van jongeren in de Achterhoek. De centrale vraag was, kort door de bocht: valt er hier nog wat te beleven, hoe houden we de jongeren in de regio?
Mijn angst is nu vooral dat het bij onderzoek en praten blijft. Zoals dat anno 2013 vaak gaat, problemen verleggen naar de grenzen van de ‘overlegstructuren’. Ik zou zeggen: jongeren, doe het zelf, bikken maar en laat je niks meer afpakken!
RSS-feed
