Column Door Achterhoekse Ogen | De Gelderlander | zaterdag 10 november 2012
Woensdagavond raakte ik verzeild in de columns die ik door de jaren heen naar een vriendin mailde. Fijne term, ‘verzeild raken’. Zeilen van ‘A’ naar ‘B’ doe je in een zo recht mogelijke lijn, wat door wind en stroming niet altijd lukt.
Dan moet je in verschillende rakken, heen en weer laverend, koers zien te houden. Lukt dat niet, door harde wind of omdat stroming en ontij tegenwerken, kun je ‘verzeild raken’. Je loopt dan gerede kans om ‘B’ nooit te halen.
Nu pas, bij het herlezen van vele columns na elkaar, viel mij op dat het vaak over stroming, tij en wind gaat. In figuurlijke zin dan. Wat is de positie waarin wij ons bevinden, waar willen we naartoe en hoe gaan we laveren om er te komen. Die ‘wij’ is de samenleving. In een woonplaats, in de Achterhoek of in Nederland. Veel verder buitengaats mogen mijn Achterhoekse Ogen niet rijken.
Regelmatig koerste mijn bottertje tegen de heersende windrichting in. Ik kwam hele vloten ‘integen’ die pal de andere kant op voeren. Je zou dus denken dat ik redelijk verzeild geraakt zou moeten zijn en misschien vindt u dat ook. Maar kennelijk zitten tij en stroming mee want de laatste tijd zie ik in de verte de jachtjes wat bijdraaien. Blijkbaar houden ze nu toch rekening met de wind van morgen. Dat lijkt mij verstandig want hoewel je zeilt met de wind van vandaag is de storm die morgen zomaar weer kan opsteken bepalend voor een behouden vaart.
Het zal u niet zijn ontgaan dat ik mij op deze plek al jaren afzet tegen een doorgeschoten individualisme en de afbraak van het gezamenlijke. Nadat de muur was gevallen verhaalde ik van het volksfeest dat we met een groep vrienden een dag later in Berlijn meevierden. Maar in dezelfde column meldde ik dat het einde van het neo-liberalisme ook in zicht was. Daarover heb ik nog menig debatje gevoerd met de bemanningen van de jachten die juist in volle vaart naar stuurboord zwenkten. Nee, méér markt en minder overheid, dát was na de val van de muur de enige en eeuwige waarheid! Termen als ‘inverdieneffecten’ die als eufemisme dienden voor ‘botte bijl’ waarmee zorg, onderwijs, natuur en cultuur te lijf werd gegaan. Het was dikke pret op de armada die met de wind vol in de zeilen richting klippen voer. Allemaal op de navigatie van het vrije spel der vrije krachten. Maar een beetje schipper ziet de problemen aankomen. Het spel kan alleen eerlijk gespeeld worden als het aan regels is gebonden en vrije krachten bestaan van nature niet.
‘De klippen komen eerder dan verwacht’, dat is de eerste wet der zeevaart die men in z’n enthousiasme even was vergeten. De wind waait bovendien in volle hevigheid, dat is ook altijd zo, maar het mooie daarvan is dat de lucht na afloop frisser is dan ervoor. Voorlopig is het even bukken tot de storm voorbij is.
Om niet helemaal op zee te verzeilen, voor de toekomstige gemeente Doetinchem betekent dat: nu maar even afzien van dat hotel in Ulft en de centjes besteden aan de dorpskracht van het Borchuus in Varsseveld.
Nu pas, bij het herlezen van vele columns na elkaar, viel mij op dat het vaak over stroming, tij en wind gaat. In figuurlijke zin dan. Wat is de positie waarin wij ons bevinden, waar willen we naartoe en hoe gaan we laveren om er te komen. Die ‘wij’ is de samenleving. In een woonplaats, in de Achterhoek of in Nederland. Veel verder buitengaats mogen mijn Achterhoekse Ogen niet rijken.
Regelmatig koerste mijn bottertje tegen de heersende windrichting in. Ik kwam hele vloten ‘integen’ die pal de andere kant op voeren. Je zou dus denken dat ik redelijk verzeild geraakt zou moeten zijn en misschien vindt u dat ook. Maar kennelijk zitten tij en stroming mee want de laatste tijd zie ik in de verte de jachtjes wat bijdraaien. Blijkbaar houden ze nu toch rekening met de wind van morgen. Dat lijkt mij verstandig want hoewel je zeilt met de wind van vandaag is de storm die morgen zomaar weer kan opsteken bepalend voor een behouden vaart.
Het zal u niet zijn ontgaan dat ik mij op deze plek al jaren afzet tegen een doorgeschoten individualisme en de afbraak van het gezamenlijke. Nadat de muur was gevallen verhaalde ik van het volksfeest dat we met een groep vrienden een dag later in Berlijn meevierden. Maar in dezelfde column meldde ik dat het einde van het neo-liberalisme ook in zicht was. Daarover heb ik nog menig debatje gevoerd met de bemanningen van de jachten die juist in volle vaart naar stuurboord zwenkten. Nee, méér markt en minder overheid, dát was na de val van de muur de enige en eeuwige waarheid! Termen als ‘inverdieneffecten’ die als eufemisme dienden voor ‘botte bijl’ waarmee zorg, onderwijs, natuur en cultuur te lijf werd gegaan. Het was dikke pret op de armada die met de wind vol in de zeilen richting klippen voer. Allemaal op de navigatie van het vrije spel der vrije krachten. Maar een beetje schipper ziet de problemen aankomen. Het spel kan alleen eerlijk gespeeld worden als het aan regels is gebonden en vrije krachten bestaan van nature niet.
‘De klippen komen eerder dan verwacht’, dat is de eerste wet der zeevaart die men in z’n enthousiasme even was vergeten. De wind waait bovendien in volle hevigheid, dat is ook altijd zo, maar het mooie daarvan is dat de lucht na afloop frisser is dan ervoor. Voorlopig is het even bukken tot de storm voorbij is.
Om niet helemaal op zee te verzeilen, voor de toekomstige gemeente Doetinchem betekent dat: nu maar even afzien van dat hotel in Ulft en de centjes besteden aan de dorpskracht van het Borchuus in Varsseveld.
RSS-feed
